Wspomnienie Prof. dra hab. n. med. Antoniego Hlavatego (1920–2020) 24.11.2020

Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 21 listopada 2020 roku zmarł w wieku 100 lat

Śp.

Prof. dr hab. n. med. Antoni Hlavaty 

Kierownik Katedry i Kliniki Ortopedii Akademii Medycznej w Gdańsku

Odszedł od nas długoletni pracownik naukowo–dydaktyczny, kierownik Kliniki Ortopedycznej Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1967–1990.

Sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego w latach 1954–1958 i wiceprezes Towarzystwa w latach 1978–1982.

Prezes Oddziału Gdańskiego PTOiTr w latach 1967–1979.

Członek Polskiego Towarzystwa Lekarskiego i Gdańskiego Towarzystwa Naukowego oraz Komitetu Redakcyjnego czasopisma „Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska”.

Członek założyciel Sekcji Chirurgii Ręki Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego

W latach 1966–1975 wiceprezes Sekcji Chirurgii Ręki Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego.

Członek Międzynarodowej Federacji Towarzystw Chirurgii Ręki.

Konsultant wojewódzki ds. ortopedii i traumatologii na terenie województw bydgoskiego (1961–1968) i gdańskiego (1968–1982).

Po przejściu na emeryturę w 1990 r. angażował się w prace Gdańskiej Izby Lekarskiej jako Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej.

Przedstawiciel nadzoru krajowego ds. ortopedii i chirurgii urazowej na obszar Polski północnej w latach 1983–1990.

Współautor pierwszego powojennego podręcznika pod redakcją Prof. Z. Ambrosa „Zarys ortopedii ogólnej”.

Współzałożyciel Klubu Wysokogórskiego Trójmiasta (KWT), któremu prezesował w latach 1959–1969, i którego jest członkiem honorowym.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medal Komisji Edukacji Narodowej i Medal Zasłużonemu Akademii Medycznej w Gdańsku, „Zasłużony dla Polskiej Ortopedii i Traumatologii”. 

W trakcie VIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Chirurgii Ręki w Gdańsku, we wrześniu 2015 r., wręczono Prof. Hlavatemu honorowe odznaczenie „Laur Chirurgii Ręki”. 

Polskie Towarzystwo Wysokogórskie przyznało mu „Medal 100–lecia Polskiego Alpinizmu” (2003).

W osobie Pana Profesora Towarzystwo straciło wielce zasłużonego członka naszej społeczności, wybitnego naukowca, specjalistę w zakresie chirurgii dziecięcej oraz ortopedii i traumatologii, wychowawcę wielu pokoleń studentów i kadr naukowych, człowieka skromnego i życzliwego.

 


Antoni Hlavaty urodził się 27 kwietnia 1920 roku w Kołomyi, w dawnym województwie stanisławowskim. Studia medyczne rozpoczął w 1943 roku we Lwowie, a ukończył je na Uniwersytecie Poznańskim w 1949 roku. Pracę rozpoczął 1 lipca 1949 roku w Klinice Ortopedycznej Akademii Medycznej w Gdańsku. Doktorat uzyskał w 1960 roku, a habilitację w 1964 roku. W latach 1967–1990 był kierownikiem Kliniki Ortopedycznej Akademii Medycznej w Gdańsku. 

Głównymi kierunkami badawczymi Profesora była chirurgia rekonstrukcyjna ręki, choroby stawu biodrowego oraz patologia kręgosłupa. Na podstawie badań własnych Profesor Hlavaty sprecyzował wskazania do przeszczepiania ścięgien w niedowładach mięśni stóp w przypadku choroby Heinego-Medina. W kolejnych badaniach opracował metodę zapobiegania zrostom po szwie ścięgien, upowszechnił wykonywanie pierwotnych szwów i wolnych przeszczepów w urazowych uszkodzeniach ścięgien zginaczy palców ręki. W chirurgii kręgosłupa, w leczeniu bocznych skrzywień kręgosłupa w metodzie Harringtona, zastąpił oryginalny dystraktor zapadkowy dystraktorem nagwintowanym, w którym haki dystraktora można było zabezpieczyć nakrętkami. W 1984 roku jako pierwszy w kraju opublikował wyniki operacyjnego leczenia kręgozmyku zwyrodnieniowego. 

W latach 1954–1958 był sekretarzem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego, a w latach 1978–1982 wiceprezesem Towarzystwa. Był również Prezesem Oddziału Gdańskiego PTOiTr w latach 1967–1979. Członek Polskiego Towarzystwa Lekarskiego i Gdańskiego Towarzystwa Naukowego oraz Komitetu Redakcyjnego czasopisma „Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska”. Członek założyciel Sekcji Chirurgii Ręki Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. W latach 1966–1975 wiceprezes Sekcji Chirurgii Ręki Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego. Członek Międzynarodowej Federacji Towarzystw Chirurgii Ręki. Konsultant wojewódzki ds. ortopedii i traumatologii na terenie województw bydgoskiego (1961–1968) i gdańskiego (1968–1982). Po przejściu na emeryturę w 1990 r. angażował się w prace Gdańskiej Izby Lekarskiej, jako Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej. Przedstawiciel nadzoru krajowego ds. ortopedii i chirurgii urazowej na obszar Polski północnej w latach 1983–1990. Współautor pierwszego powojennego podręcznika pod redakcją Prof. Z. Ambrosa „Zarys ortopedii ogólnej”. Współzałożyciel Klubu Wysokogórskiego Trójmiasta (KWT), któremu prezesował w latach 1959–1969, i którego był członkiem honorowym. 

11 maja 2019 roku z okazji 99. rocznicy urodzin Profesora Antoniego Hlavatego odbyło się Uroczyste Zebranie członków Oddziału Pomorskiego Polskiego Towa¬rzystwa Ortopedycznego i Traumatologicznego, połączone z nadaniem sali wykładowej Szpitala Wojewódzkiego im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku Jego imienia oraz umieszcze¬niem w sali stosownej tablicy pamiątkowej. Została także wydana drukiem pamiątkowa publikacja w serii Biblioteka Ortopedyczna i Traumatologiczna, zatytułowana „Profesor Antoni Hlavaty. W 99. rocznicę urodzin”.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Medalem Zasłużonemu Akademii Medycznej w Gdańsku, „Zasłużony dla Polskiej Ortopedii i Traumatologii”. W trakcie VIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Chirurgii Ręki w Gdańsku, we wrześniu 2015 r., wręczono Prof. Hlavatemu honorowe odznaczenie „Laur Chirurgii Ręki”. Polskie Towarzystwo Wysokogórskie przyznało mu „Medal 100-lecia Polskiego Alpinizmu” (2003).

Pasją Pana Profesora Hlavatego były góry. Powszechnie znana była jego działalność w Klubie Wysokogórskim i niezliczone wędrówki latem i zimą w Tatrach. Znakomity lekarz, wspaniały naukowiec, człowiek obdarzony wszechstronnymi zainteresowaniami, dobry człowiek. Zmarł 21 listopada 2020 roku.

Kondolencje
Leszek Romanowski napisał(a):
Z wielkim żalem przyjeliśmy wiadomość o odejściu Pana Profesora. Odejściu od służby dla Polskiej ortopedii, dla Ośrodka w Gdańsku, od odejściu od pacjentów. Pozostanie On jednak w naszej pamięci, a Jego dokonania pozostaną na stałe w historii naszego Towarzystwa.
Piotr Czarnecki napisał(a):
Profesor Hlavaty jako jeden z założycieli Sekcji Chirurgii Ręki oraz Pionier badań nad uszkodzeniami ścięgien zginaczy miał istotny wpływ na rozwój chirurgii ręki w Polsce. Wciąż pamiętam jego laudację oraz wręczenie Lauru podczas Zjazdu PTChR w Gdańsku. Piotr Czarnecki Prezes PTChR oraz Sekcji Chirurgii Ręki PTOiTr
Tomasz Mazurek napisał(a):
Profesor to prawdziwa legenda ortopedii. Dla nas Jego następców w Klinice Ortopedii w Gdańsku to również niezwykła postać, wspinający się po górach, słuchający muzyki, czytający filozofię. Autor wielu anegdot, których część została spisana w książce napisanej o profesorze wydanej przez Bibliotekę Ortopedyczną. Miałem niezwykłą przyjemność pracować z Profesorem, wykonywać operacje kręgosłupa, razem napisaliśmy moją pierwszą pracę naukową. Był dla mnie postacią niezwykłą. Tomasz Mazurek
Andrzej Nowakowski napisał(a):
Pan Profesor Antoni Hlavaty został recenzentem mojej pracy doktorskiej. Był początek stanu wojennego. Pisałem na temat: znaczenie kręgosłupa lędźwiowego na kompensację tułowia po leczeniu operacyjnym skoliozy idiopatycznej u dzieci i młodzieży. Nagle wszystko stanęło, Jaruzelski powołał Wojskową Radę Ocalenia Narodowego. Pamiętam jej skład, między innymi trzech generałów: Żyto, Baryła i Oliwa, czwarty generał Hermaszewski, który nie miał pojęcia – jak się później tłumaczył – skąd się w niej znalazł… Ze względu na swoją działalność w „Solidarności” zostałem odsunięty od pracy akademickiej. Poprosiłem „kuriera” – stary akowiec o pseudonimie „Wuj”. Pojechał do Profesora Hlavatego z moją pracą doktorską i moim listem wyjaśniającym. Profesor przyjął go serdecznie i poprosił o odbiór recenzji za trzy tygodnie. „Wuj” kolejny raz pojechał do Gdańska i przywiózł pozytywną recenzję mojej pracy. Pomyślałem wówczas, Antoni Hlavaty – amicus. Drogi Panie Profesorze, Przyjacielu - jeszcze raz dziękuję! Do zobaczenia... Andrzej Nowakowski
Maciej Jackowiak napisał(a):
Pana Profesora Antoniego Hlavatego poznałem w 1977 roku, kiedy jako młody adept i świeżo upieczony student medycyny trafiłem w ramach praktyki robotniczej jako sanitariusz na blok operacyjny Kliniki Ortopedii w Gdańsku. Osoba Pana Profesora oraz atmosfera panująca w Klinice spowodowały, że ortopedia stała się "miłością od pierwszego wejrzenia" i szczęśliwie to zauroczenie trwa nadal w 37 roku pracy zawodowej. Miałem przyjemność spotykania Pana Profesora na comiesięcznych posiedzeniach Oddziału Pomorskiego PTOiTr w latach osiemdziesiątych i zdawać egzamin specjalizacyjny I stopnia przed komisją, której Profesor Hlavaty był przewodniczącym. Szanowny Panie Profesorze pozostanie Pan na zawsze w pamięci jako wzór lekarza ortopedy i wspaniałego człowieka.
Dodaj wiadomość (jako Gość)